Nieuwe EU-Regelgeving op komst voor Minerale Olie Koolwaterstoffen (MOAH) in voedsel?
Minerale Olie Koolwaterstoffen (MOAH)
De Europese Commissie heeft het voornemen geuit met het document SANTE PLAN 2023/2345 om verordening (EU) 2023/915 te wijzigen teneinde de maximale niveaus van Minerale Olie Koolwaterstoffen (MOH) in voedsel te reguleren. Deze conceptmaatregelen zijn bedoeld om de volksgezondheid te beschermen tegen de mogelijke schadelijke effecten van MOH, die in voedsel kunnen voorkomen door verontreiniging uit diverse bronnen zoals machine smeermiddelen, verwerkingshulpmiddelen en milieubronnen. MOH worden onderverdeeld in MOSH (Minerale Olie Verzadigde Koolwaterstoffen) en MOAH (Minerale Olie Aromatische Koolwaterstoffen).
Belangrijkste Punten
- Gezondheidsrisico’s: MOAH kunnen genotoxische kankerverwekkende eigenschappen hebben, terwijl sommige MOSH zich kunnen ophopen in menselijk weefsel en leverschade kunnen veroorzaken.
- Maximale Niveaus: De conceptversie van de regelgeving stelt maximumgehalten voor MOAH vast, gebaseerd op het ALARA-principe ("As Low As Reasonably Achievable").
- Monitoring en Aanpassingen: Voedselproducenten en andere belanghebbenden worden aangespoord om de aanwezigheid van MOH te monitoren en maatregelen te nemen om besmetting te voorkomen.
Inmiddels zijn drie verschillende opties voorgesteld in SANTE PLAN 2023/2345, hieronder een opsomming van voorgestelde limieten die in de laatste versie (nog steeds draft) zijn vermeld.
Voorgestelde maximale gehalten voor MOAH (mg/kg)
| Ho. 5.5 | MOAH (≥ C10 tot ≤ C50) in de voedselcategorie | Maximaal Gehalte (mg/kg) |
|---|---|---|
| 5.5.1 | Oliezaden en olievruchten | 2,0 |
| 5.5.2 | Dierlijke en plantaardige vetten en oliën die niet uit cacaobonen of melk geproduceerd zijn | - |
| 5.5.2.1 | Maïs-, koolzaad-, zonnebloem-, sojaboon-, lijnzaad- en olijfolie, met uitzondering van olijvenpulpolie zoals vermeld onder 5.5.2.4 | 2,0 |
| 5.5.2.2 | Oliën en vetten anders dan die vermeld in 5.5.2.1, 5.5.2.3, 5.5.2.4, 5.5.2.5 en 5.5.8 en die geproduceerd zijn uit cacaobonen en melk. | 4,0 (vanaf 1 Januari 2026); 2,0 (vanaf 1 Januari 2028) |
| 5.5.2.3 | Zwartebessenzaad-, druivenpit-, pinda-, sesam-, argan-, katoenzaad- en rijstolie en kokosvet en olie. | 6,0 (vanaf 1 Januari 2026); 4,0 (vanaf 1 Januari 2028); 2,0 (vanaf 1 Januari 2030) |
| 5.5.2.4 | Olijvenpulpolie | 10,0 (vanaf 1 Januari 2026); 5,0 (vanaf 1 Januari 2028); 2,0 (vanaf 1 Januari 2030) |
| 5.5.2.4 | Visolie en etherische olie | 10,0 (vanaf 1 Januari 2026); 5,0 (vanaf 1 Januari 2030) |
| 5.5.3 | Noten | 2,0 |
| 5.5.4 | Peulvruchten | 0,50 |
| 5.5.5 | Granen * | 0,50 |
| 5.5.6 | Melk | 0,50 |
| 5.5.7 | Cacao bonen | 2,0 |
| 5.5.8 | Suiker | 0,50 |
| 5.5.9 | Kruiden | 5,0 |
| 5.5.10 | Zuigelingenvoeding (3), opvolgmelk (3), peutermelk (4), voedingsmiddelen voor speciale medische doeleinden bedoeld voor zuigelingen en jonge kinderen (3), babyvoeding (3), verwerkte op graan gebaseerde voeding voor zuigelingen en jonge kinderen (3) en dranken voor zuigelingen en jonge kinderen die op de markt worden gebracht en als zodanig zijn geëtiketteerd. | - |
| 5.5.10.1 | Producten met minder dan 4% vet | 0,50 |
| 5.5.10.2 | Producten met meer dan 4% maar minder dan 50% vet | 1,0 |
| 5.5.10.3 | Producten met meer dan 50% vet | 2,0 |
| 5.5.11 | Voedingssupplementen | 10,0 (vanaf 1 Januari 2026); 5,0 (vanaf 1 Januari 2030) |
*Het maximumgehalte is niet van toepassing op granen die worden gebruikt voor de productie van bier of distillaten, op voorwaarde dat het overgebleven granenresidu niet op de markt wordt gebracht voor de eindconsument als voedsel. Indien het overgebleven granenresidu op de markt wordt gebracht voor de eindconsument als voedsel, is het maximumgehalte van toepassing, rekening houdend met artikel 3(1) en (2).
Verder wordt voorgesteld om artikel 3 van Verordening (EU) 2023/915 aan te passen om duidelijk te maken hoe de maximale niveaus van MOAH in gedroogde, verdunde, verwerkte en samengestelde voedingsmiddelen te berekenen. MOAH-verontreinigingen die tijdens de verdere verwerking van een product worden geïntroduceerd, mogen niet worden meegerekend. Alleen de concentraties van MOAH in de oorspronkelijke ingrediënten en de concentratie of verdunning van de verontreinigingen tijdens het productieproces moeten worden meegenomen. Voor ingrediënten zonder vastgesteld maximum, moet een concentratie van 0,50, 1,0 of 2,0 mg/kg worden gebruikt, afhankelijk van het vetgehalte.
Het is belangrijk op te merken dat dit document nog niet officieel het standpunt van de Europese Commissie vertegenwoordigt. Bij het opstellen en herzien van de SANTE-plannen geven diverse industriële groepen en belanghebbenden feedback en input. Het ontwerp wordt vervolgens beoordeeld door relevante EU-commissies, zoals het Permanent comité voor planten, dieren, levensmiddelen en diervoeders, voordat het eventueel in de wet kan worden opgenomen.
Er kunnen dus nog verschillende wijzigingen en aanpassingen plaatsvinden voordat de regelgeving op 1 januari 2026 in kan gaan. Bovendien krijgen voedselproducenten tijd om zich aan te passen aan deze nieuwe normen, terwijl producten met een lange houdbaarheid die vóór deze datum op de markt zijn gebracht, mogen blijven.
Overigens is er vanuit de markt (voedselproducenten en branche organisaties zoals Food Drink Europe) veel kritiek op de draft verordening.
Belangrijkste kritiekpunten:
Op basis van grondig onderzoek, controles tijdens het verwerkingsproces en een groot aantal analyseresultaten blijkt dat besmetting met MOAH - in tegenstelling tot wat DG SANTE beweert - op dit moment onvermijdelijk is.
De voorgestelde maximale niveaus zijn niet haalbaar voor een aanzienlijk aantal producten (vooral voor kruiden, specerijen en thee), omdat natuurlijke ingrediënten de analyse van MOAH verstoren.